27 Σεπ Η ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Ο θεσμός της δικαστικής συμπαράστασης αποβλέπει στην προστασία ενηλίκων προσώπων, όταν εκείνα είναι αδυνατούν να φροντίσουν τις προσωπικές ή περιουσιακές τους υποθέσεις.
Οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ενήλικο πρόσωπο μπορεί να τεθεί υπό δικαστική συμπαράσταση καθορίζονται περιοριστικώς στο νόμο ( ΑΚ 1666). Συγκεκριμένα, σε δικαστική συμπαράσταση υποβάλλονται μόνο:
Α) Όσοι, είτε λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής, είτε λόγω σωματικής αναπηρίας αδυνατούν, εν όλω ή εν μέρει να φροντίσουν μόνοι τους τις υποθέσεις τους και
Β) Όσοι, είτε λόγω ασωτίας, τοξικομανίας ή αλκοολισμού εκθέτουν σε κίνδυνο στέρησης τον εαυτό τους, τους συζύγους τους, τα παιδία τους ή τους γονείς τους.
Δεδομένων των σοβαρών συνεπειών που συνεπάγεται η κήρυξη ενός προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση, η σχετική εξουσία έχει ανατεθεί στις Δικαστικές αρχές, έπειτα από αίτηση που κατατίθεται από τους ενδιαφερόμενους.
Τη δικαστική συμπαράσταση μπορούν να ζητήσουν αποκλειστικά το ίδιο το πρόσωπο, για το οποίο συντρέχει σχετικός λόγος, ο σύζυγος του, οι γονείς και τα τέκνα του καθώς και ο Εισαγγελέας. Ειδικά, όμως, για την περίπτωση της σωματικής αναπηρίας, αυτή μπορεί να προκληθεί μόνο με αίτηση του ίδιου του προσώπου.
Η διεξαγωγή της συζήτησης ενώπιον του δικαστηρίου μετά των απαραίτητων αποδείξεων γίνεται «κεκλεισμένων των θυρών» (ΚΠολΔ 802), όπως επιτάσσει το άρθρο 93 παρ. 2 του Συντάγματος.
Οι έννομες συνέπειες της δικαστικής συμπαράστασης διαφοροποιούνται ανάλογα από το είδος της δικαστικής συμπαράστασης. Έτσι το Δικαστήριο δύναται:
α) Να τον κηρύσσει ανίκανο για όλες (πλήρης) ή για ορισμένες δικαιοπραξίες (μερική), γιατί κρίνει ότι αδυνατεί να ενεργεί για αυτές αυτοπροσώπως (στερητική δικαστική συμπαράσταση), είτε
β) Να ορίζει ότι για την ισχύ όλων (πλήρης) ή ορισμένων δικαιοπραξιών (μερική) απαιτείται η συναίνεση του δικαστικού συμπαραστάτη (επικουρική δικαστική συμπαράσταση), είτε
γ) Να αποφασίζει τον συνδυασμό των δύο προηγούμενων ρυθμίσεων (1676 ΑΚ).
Υπεύθυνος πλέον για όλες τις δικαιοπρακτικές ενέργειες του δικαστικά συμπαραστατούμενου καθίσταται ο δικαστικός συμπαραστάτης, ο οποίος ανάλογα με το περιεχόμενο της δικαστικής κρίσης, ενεργεί για λογαριασμό και στο όνομα του ή εγκρίνει τις σχετικές του ενέργειες οι οποίες ενδεικτικά μπορεί να είναι η επωφελής τοποθέτηση των χρημάτων του συμπαραστατουμένου και η μίσθωση ή εκμίσθωση ακινήτων στο όνομα του.
Οποιαδήποτε ενέργεια πραγματοποιεί από τούδε και στο εξής ο συμπαραστατούμενος δίχως την έγκριση του δικαστικού συμπαραστάτη του δεν αναπτύσσει νομική ενέργεια και δεν έχει καμία ισχύ.